1. Định nghĩa Business Analyst (BA) Đầu tiên chúng ta cần hiểu Business Analyst là ai? BA hay Business Analyst được định nghĩa là một” Chuyên viên phân tích nghiệp vụ”. Theo IIBA (viện quốc tế cung cấp chứng chỉ hành nghề BA) vai trò chính của một chuyên viên BA chính là trung gian nhằm kết nối giữa một bên là khách hàng với một bên là bộ phận kinh doanh, đội ngũ kỹ thuật viên của doanh nghiệp. Business Analyst thường xuyên phải làm việc với nhiều phòng ban trong doanh nghiệp
2. Ví dụ cụ thể công việc của Business Analyst Để dễ hình dung hơn công việc của một BA, chúng ta hãy cùng phân tích ví dụ sau nhé. Hãy tưởng tượng bạn đang có một mảnh đất và bạn muốn xây một ngôi nhà, trước tiên bạn sẽ nghĩ ngay đến việc tìm đến sự tư vấn của kiến trúc sư phải không nào? Khi tư vấn cho bạn, kiến trúc sư thường đặt cho bạn những câu hỏi như ngân sách của bạn là bao nhiêu, bạn thích xây theo phong cách hiện đại hay tân cổ điển, bạn muốn có 2 hay 3 phòng ngủ hay bạn muốn xây gara rộng đến đâu, … Sau đó, kiến trúc sư sẽ đưa ra cho bạn bản thiết kế nhằm giúp bạn hình dung cụ thể hơn về ngôi nhà của bạn cũng như các chi phí mà bạn phải bỏ ra. Trở thành một chuyên viên phân tích nghiệp vụ (Business Analyst) cũng giống như trở thành một kiến trúc sư nhưng thay vì xây một ngôi nhà, họ sẽ đóng vai trò phát triển cập nhật hệ thống của doanh nghiệp. Nhân viên BA chịu trách nhiệm trao đổi với doanh nghiệp về hệ thống của họ nhằm hiểu rõ nhu cầu của họ. Business Analyst đưa ra các giải pháp phù hợp nhất với nhu cầu và quy trình của doanh nghiệp Sau khi tìm ra giải pháp tốt nhất để giúp cho doanh nghiệp tổ chức đạt được trạng thái “tốt hơn”, họ sẽ phối hợp với team phát triển dự án như Developer, QC (quality control), PM (product manager) và các team khác để thực thi nhiệm vụ. Ngoài ra, trong quá trình thực hiện, người làm BA sẽ luôn phải quản lý các công việc nhằm update liên tục theo yêu cầu của khách hàng.
II. Business Analyst (BA) làm gì? Trong một doanh nghiệp, người làm BA thường thực hiện công việc với 3 chuyên môn chính: Management analyst – Chuyên viên tư vấn quản lý: khi đảm nhận vị trí này, họ sẽ là người đề xuất các giải pháp nhằm cải thiện hiệu quả hoạt động của doanh nghiệp hay tổ chức. Người làm BA có nhiệm vụ tham vấn cho các nhà quản lý nhằm gia tăng lợi nhuận thông qua việc tăng mức doanh thu và giảm các chi phí liên quan. System analyst – Chuyên viên phân tích hệ thống: họ là người am hiểu về mặt kỹ thuật, có nhiều kinh nghiệm và phải có sự am hiểu sâu sắc về hệ thống. Nhiệm vụ chính của họ sẽ là phân tích, đánh giá tình trạng hệ thống hiện tại và thiết kế một cấu trúc hệ thống mới tốt hơn dựa trên những gì đã có sẵn. Data analyst – Chuyên viên phân tích dữ liệu: họ sẽ là người tổng hợp các số liệu và kết quả, sau đó hệ thống hóa các dữ liệu này dưới dạng biểu đồ, sơ đồ hoặc đồ thị để báo cáo cho cấp trên. Tiếp đến, Data analyst dựa trên các dữ liệu để phân tích xu hướng và các khả năng có thể xảy ra. Vai trò của Business Analyst đối với doanh nghiệp
III. Business Analyst cần có những kỹ năng gì? Các kỹ năng cần có của một Business Analyst chuyên nghiệp Để trở thành một BA giỏi, bạn sẽ cần sở hữu những kỹ năng dưới đây: Kỹ năng phân tích: sở hữu kỹ năng phân tích xuất sắc là yếu tố quan trọng để phân biệt một chuyên viên phân tích nghiệp vụ giỏi. Kỹ năng phân tích bao gồm phân tích data, các bên liên quan, dữ liệu đầu vào của người dùng hay các tài liệu,… Kỹ năng lãnh đạo: kỹ năng không thể thiếu với một BA để có thể quản lí các thành viên trong team, truyền đạt thông tin và giúp các thành viên giải quyết vấn đề, nâng cao hiệu quả teamwork. Khả năng lên kế hoạch, bám sát quy trình kinh doanh: nhân viên BA cần phải thấu hiểu và thực hiện theo các quy trình kinh doanh, lên kế hoạch phạm vi dự án, xác định các nguồn lực cần thiết cho dự án. Hiểu biết về mặt kỹ thuật hệ thống: công việc của một Business Analyst đòi hỏi bạn phải thật sự am hiểu về các kỹ thuật đặc biệt trong lĩnh vực IT như hệ điều hành, phần cứng, cơ sở dữ liệu hay các mạng kết nối, phương pháp SDLC… Xem thêm: 6 kỹ năng giúp bạn thành công dù làm bất cứ việc gì Chứng chỉ Ngoài các kỹ năng cần thiết, các chứng chỉ hành nghề cũng là yếu tố cần thiết đối với một BA chuyên nghiệp. Được công nhận bởi Viện quốc tế cung cấp chứng chỉ hành nghề BA (IIBA), chứng chỉ CBAP (Certified Business Analysis Professional) là chứng chỉ quốc tế dành cho BA chuyên nghiệp (từ 5 năm kinh nghiệm trở lên). Khi có được chứng chỉ danh giá này, bạn sẽ được công nhận đủ kiến thức cũng như kinh nghiệm để làm việc trong ngành và có cơ hội tham gia vào các nhóm BA chuyên nghiệp của IIBA. Hình ảnh minh họa chứng chỉ CBAP dành cho Business Analyst chuyên nghiệp
IV. Cơ hội việc làm và mức thu nhập của nghề Business Analyst 1. Hiện trạng nghề BA tại Việt Nam Trên thế giới nghề BA đã phát triển khá lâu và vẫn đang trên đà tăng trưởng nhanh, tuy nhiên tại Việt Nam đây vẫn là một ngành tương đối mới dù tiềm năng phát triển là rất lớn. Phần lớn các công ty tuyển dụng vị trí Business Analyst là các doanh nghiệp về công nghệ, tài chính hoặc lĩnh vực ngân hàng. Để giải thích cho hiện tượng này, chúng ta có thể thấy rằng lí do chính đó là các ngành nghề này chịu tác động lớn nhất bởi sự phát triển vũ bão của cuộc cách mạng công nghệ 4.0 khiến các sản phẩm của họ phải luôn luôn thay đổi, cập nhật theo các xu hướng luôn thay đổi không ngừng. Vì vậy, nhu cầu chuyển tiếp thông tin giữa các bộ phận của doanh nghiệp với khách hàng là vô cùng lớn và nghề BA được ra đời như một lẽ tất yếu nhằm giải quyết nhu cầu này cũng như tăng thêm sức cạnh tranh cho doanh nghiệp trên thị trường. Cũng vì vai trò đặc biệt quan trọng đối với doanh nghiệp, nhân sự nghề BA đặc biệt nhân sự chất lượng cao luôn được săn đón và có mức chi trả rất cao. Các bạn cũng có thể tham khảo thêm các công việc cũng như mức lương của vị trí Business Analyst đang được đăng tuyển tại JobsGO dưới đây nhé. Các thông tin tuyển dụng vị trí Business Analyst được đăng tải trên JobsGO 2. Mức thu nhập của nghề Business Analyst a. Tại Việt Nam Theo số liệu được JobsGO phân tích dựa trên mức lương đối với các tin tuyển dụng vị trí Business Analyst, mức lương nghề BA được phân loại dựa theo trình độ của ứng viên: Đối với những người mới ra trường và chưa có nhiều kinh nghiệm, mức lương của BA sẽ dao động từ 5 đến 10 triệu VNĐ/tháng. Đối với BA đã có từ 2 đến 4 năm kinh nghiệm, mức lương của họ có thể dao động từ 12 đến 18 triệu VNĐ/tháng. Đối với BA đã có nhiều năm kinh nghiệm cụ, trình độ nghiệp vụ cao thì mức lương của họ có thể dao động từ 21 lên tới 46 triệu VNĐ/tháng. b. Trên thế giới Tại Mỹ, theo số liệu thống kê từ Payscale mức lương trung bình với vị trí BA dao động từ 60,000 lên đến 90,000 USD/năm. Tại Singapore, mức lương trung bình của một BA rơi vào khoảng 60,600 USD/ năm và tương đương với 117 triệu VNĐ/tháng. Mức lương trung bình của vị trí Business Analyst trên thế giới đang dao động từ 100 đến 150 triệu VND/tháng. Để giải thích cho mức lương rất cao này, chúng ta có thể nhận định rằng tại các nước trên thế giới ngành BA đã phát triển từ lâu và trình độ phát triển của họ cũng cao hơn khá nhiều so với tại Việt Nam.
V. Kết luận Qua bài viết dưới đây, chúng tôi đã mang đến cho bạn cái nhìn tổng quan và những thông tin hữu ích về nghề Business Analyst (BA), một vị trí còn khá mới mẻ tại Việt Nam. Cũng qua đây, JobsGO hy vọng đã góp một phần nhỏ trong việc định hướng cho các bạn trẻ mới bắt đầu bước chân trên con đường trở thành một nhân viên BA chuyên nghiệp. Nếu muốn tìm hiểu thêm về nghề Business Analyst, các bạn hãy cùng đón chờ những bài viết tiếp theo của JobsGO về chủ đề này nhé.
